Prawa kobiety rodzącej

Prawa kobiety rodzącej w szpitalu

Kobieta podczas porodu znajduje się pod specjalną ochroną prawną, co oznacza, że przysługuje jej szereg dodatkowych praw. Bez wątpienia warto je wcześniej poznać, aby wiedzieć, czego możemy żądać w chwili porodu. Taka informacja pozwoli nam się także upewnić, czy wszystkie czynności wykonywane podczas porodu, jak i zaraz po jego zakończeniu, odbywają się w sposób prawidłowy.

Karta Praw Kobiety Rodzącej

Dokument prawny noszący nazwę Karty Praw Kobiety Rodzącej powstał na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w celu wyeliminowania niepożądanych zjawisk na salach porodowych oraz zwiększeniu komfortu i poczucia bezpieczeństwa ciężarnych. Jakie są jej zapisy?

1. Prawo do systemowej, czynnej i bezpłatnej opieki nad dzieckiem
   Każdego dziecko zaraz po narodzinach zostaje poddane podstawowym badaniom. Zanim to jednak nastąpi, powinno pierwsze chwile swojego życia spędzić przy mamie, dlatego też zazwyczaj pierwsze dwie godziny nawiązuje z nią kontakt (w tym celu położna kładzie dziecko na brzuchu mamy). Po upływie tego czasu położna ma za zadanie zważyć oraz zmierzyć dziecko. Szczegółowe badania wykonywane są przez lekarza w ciągu pierwszej doby.
2. Prawo do bezpłatnej promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
   W tym punkcie zawiera się przede wszystkim prawo do bezpłatnego korzystania z tzw. szkół rodzenia, czyli placówek, gdzie na specjalistycznych kursach prowadzonych zazwyczaj przez położne, przyszli rodzice mogą poznać istotne informacje na temat przebiegu porodu, a także prawidłowej opieki nad niemowlęciem.
3. Prawo do kwalifikowanej i zgodnej ze współczesną wiedzą medyczną, profilaktycznej opieki zdrowotnej
   Jest to szczególnie ważny punkt w Karcie Praw Kobiety Rodzącej, którego zadaniem jest wyeliminowanie umieralności niemowląt. Co to oznacza w praktyce? Kobieta po porodzie powinna zostać poddana serii szczepień, zwłaszcza przeciwko różyczce oraz tężcowi. Ponadto, musi zostać poinformowana o zażywaniu konkretnych witamin. To prawo odnosi się jednocześnie do możliwości skorzystania z pięciu profilaktycznych badań w okresie ciąży.
4. Prawo do wczesnego, bezpłatnego, zgodnego ze współczesną wiedzą medyczną, wykrywania, diagnostyki i leczenia powikłań ciąży, w tym wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu, a także niedokrwistości i zakażeń kobiet, w tym zakażeń przenoszonych drogą płciową.
   Prawo uwzględnione w punkcie czwartym odnosi się głównie do opieki profilaktyczno-leczniczej. Oznacza to, że kobieta w ciąży zyskuje prawo do badań, które przeprowadzane są przy użyciu specjalistycznych narzędzi i w oparciu o konkretne procedury profilaktyczno-lecznicze.
5. W przypadku prawidłowego przebiegu ciąży, prawo do bezpiecznego, bezpłatnego porodu z udziałem wykwalifikowanego personelu z uwzględnieniem życzeń kobiety rodzącej dotyczących stosowanych procedur położniczych, jeżeli nie występują przeciwwskazania medyczne.
   Ciężarna ma prawo do pozyskiwania wszystkich informacji na temat stanu zdrowia jej i dziecka. Żadne informacje nie mogą zostać przed nią zatajone. To od niej zależy także wybór pozycji do rodzenia oraz podjęcie decyzji o tym, czy preferuje poród z osobą towarzyszącą. Kobieta rodząca ma jednocześnie prawo do zażądania podania bezpłatnego znieczulenia.
6. W przypadku ciąży patologicznej kobieta ma prawo do bezpłatnego porodu w placówce o odpowiednim stopniu referencyjności, zapewniającej matce i dziecku w czasie porodu i po urodzeniu, poza wymienionymi w punkcie 5. warunkami, wszystkie niezbędne, zgodne ze współczesną wiedzą medyczną, procedury diagnostyczne i lecznicze w tym w zakresie intensywnej opieki medycznej, oraz rehabilitacyjne.
   Kobieta rodząca powinna mieć zagwarantowany dostęp do wykwalifikowanej opieki medycznej oraz zaawansowanych badań, które przeprowadzane są przy wykorzystaniu specjalistycznej aparatury diagnostycznej. Z tego też względu szpitale muszą być wyposażone w odpowiedni sprzęt, który umożliwia właściwie leczenie noworodków oraz kobiet w ciąży.
7. Prawo do wczesnego, zgodnego ze współczesną wiedzą medyczną, bezpłatnego wykrywania, diagnozowania, leczenia i rehabilitacji dzieci z zaburzeniami okresu noworodkowego.
   Nowo narodzone dzieci powinny zostać otoczone opieką specjalistów z różnych dziedzin, w tym m.in. neonatologii czy pediatrii. Pozwala to na wyeliminowanie szeregu zagrożeń dotyczących, chociażby zakażeń. Niemowlęta mają przy tym prawo do profesjonalnej opieki profilaktyczno-leczniczej.
8. Prawo rodzin, w których dziecko urodziło się przedwcześnie, z niską masą urodzeniową lub poważnie chore, do bezpłatnej, wysokospecjalistycznej opieki medycznej połączonej z odpowiednią opieką socjalną.
   Zapis stworzony specjalnie w celu ochrony wcześniaków, a także dzieci z poważnymi wadami rozwojowymi. Na jego mocy rodzice chorych dzieci, zwłaszcza z ubogich rodzin, zyskują prawo do opieki socjalnej oraz bezpłatnej opieki genetycznej.
9. Prawo kobiety do ochrony zdrowia psychicznego w każdym okresie ciąży, porodu i połogu.
   W związku z tym, że poród wiąże się z dużym obciążeniem emocjonalnym, duża część kobiet cierpi na depresję poporodową. Dzięki Karcie Praw Rodzącej kobiety mają zagwarantowaną bezpłatną opiekę psychologiczną.
10. Prawo do wnoszenia roszczeń odnośnie do procedur medycznych oraz warunków, w jakich świadczona jest opieka nad kobietą ciężarną, rodzącą i dzieckiem.
    Kobieta w ciąży ma prawo do poznania decyzji medycznych podejmowanych w czasie porodu oraz opieki poporodowej, a także do odwołania się od nich do odpowiedniego organu.

Dlaczego warto znać swoje prawa?

Z Kartą Praw Kobiety Rodzącej powinni zapoznać się oboje rodzice, aby w razie potrzeby lub wątpliwości, móc z nich skorzystać. Kobieta podczas porodu nie zawsze zdaje sobie do końca sprawę, co się dzieje wokół niej, dlatego też dobrze, gdy przyszły tata będzie odpowiednio poinformowany o przysługujących jej prawach, żeby w razie czego zainterweniować.